مدیر اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی قصرقند گفت:شهرستان قصرقند با پیشینه‌ای چند هزار ساله، از گذشته‌های دور تا امروز یکی از کانون‌های تمدن و فرهنگ در بلوچستان بوده است. این منطقه که در گذشته به «گنداوک» و سپس «گنج‌آور» شهرت داشته، به دلیل اهمیت کشاورزی، بازرگانی و آثار تاریخی منحصر به فرد، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ ایران به خود اختصاص داده است.

خالد رئیسی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری آوای مکران بیان کرد : شهرستان قصرقند که امروزه به عنوان یکی از مراکز مهم تاریخی و فرهنگی بلوچستان شناخته می‌شود، در طول تاریخ نام‌های گوناگونی را تجربه کرده است. این منطقه در گذشته به «گنداوک» معروف بود و بعدها به «گنج‌آور» تغییر نام داد. با رواج کشت نیشکر در زمان حضور استعمارگران پرتغالی و نقش برجسته این محصول در تولید شکر، نام «قصرقند» بر آن نهاده شد.

وی گفت : شهرستان قصرقند با ریشه‌هایی عمیق در تاریخ، مجموعه‌ای از آداب و رسوم، موسیقی، پوشش، صنایع دستی و روایت‌های شفاهی را در خود جای داده است.

جایگاه تاریخی و تجاری 

مدیر اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان قصرقند با اشاره  بر جایگاه تاریخی و تجاری منطقه گفت: شهرستان قصرقند علاوه بر جایگاه تاریخی و تجاری، دارای آثار ارزشمند باستانی است. سنگ‌نگاره‌های کشف‌شده در حاشیه رودخانه کاجو متعلق به هزاره‌های سوم و دوم پیش از میلاد بوده و صحنه‌هایی از زندگی و باورهای مردم آن دوران همچون شکار بزکوهی، حمله شیر به غزال، نقوش حیوانات و نمادهای طبیعی چون ماه و ستاره را به تصویر کشیده‌اند.

وی عنوان کرد : از دیگر آثار تاریخی این شهرستان می‌توان به قلعه قصرقند در مرکز شهر، قلعه تاریخی بُگ در بخش ساربوگ متعلق به دوره صفویه، و قلعه تلنگ مربوط به دوران قاجار اشاره کرد. همچنین قبرستان‌های تاریخی همچون هیت (پیش از اسلام)، کدرم، کلر تلنگ، هپتاری، شارک، سنی بازار و ماران گز نشان‌دهنده قدمت دیرینه سکونت و فرهنگ در این منطقه هستند.

آداب و رسوم، زبان و موسیقی محلی

رئیسی در ادامه به اهمیت زبان و موسیقی در هویت محلی اشاره کرد و گفت: مردم شهرستان قصرقند عمدتاً بلوچ و با گویش بلوچی مکرانی تکلم می‌کنند. بیش از ۹۹ درصد جمعیت این شهرستان مسلمان و اهل سنت (فقه حنفی) بوده و به صداقت، سختکوشی و مهمان‌نوازی شهرت دارند. موسیقی مردم قصرقند، بخشی از میراث فرهنگی زنده بلوچستان است که با آواها، ریتم‌ها و سازهای محلی، روایتگر زندگی روزمره، تاریخ و احساسات مردم این منطقه است. این موسیقی عمدتاً در مراسم عروسی، جشن‌های محلی و مناسبت‌های آیینی اجرا می‌شود و با استفاده از سازهایی مانند سرنا، دهل، نقاره و طبلچه همراه است.

جایگاه فرهنگ بلوچ در هویت ایرانی

وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: شهرستان قصرقند با ریشه‌هایی عمیق در تاریخ، مجموعه‌ای از آداب و رسوم، موسیقی، پوشش، صنایع دستی و روایت‌های شفاهی را در خود جای داده است.

وی ادامه داد: فرهنگ بلوچ نه فقط میراث یک استان، بلکه بخشی از هویت ملی ایران است. این فرهنگ نشان می‌دهد که تنوع فرهنگی کشور، سرچشمه‌ی غنا و انسجام است. زبان بلوچی با ساختار و واژگان منحصر به فرد، همچنان زنده است و نسل جوان علاقه زیادی به یادگیری و پاسداشت آن دارد.

نقش رسانه در پاسداشت یا تحریف فرهنگ بلوچ

خالد رئیسی با توجه  به نقش رسانه در پاسداشت یا تحریف فرهنگ و تمدن بلوچ بیان کرد :سال‌هاست که بلوچستان در برخی رسانه‌ها با کلیشه‌هایی یک‌سویه معرفی شده است. در حالی که ظرفیت‌های فرهنگی و اجتماعی استان بسیار گسترده‌تر از آن چیزی است که دیده می‌شود. رسانه‌ها باید صدای فرهنگ بلوچ باشند، نه بازتولیدکننده تحریف‌ها.

او همچنین تأکید کرد: که بازنمایی درست آداب و رسوم، موسیقی، زبان و هنرهای بومی می‌تواند موجب شناخت بهتر مردم سایر نقاط کشور از این فرهنگ شود و تصویر مثبتی از بلوچستان در سطح ملی و حتی بین‌المللی بسازد.

زبان بلوچی؛ سرمایه‌ای زنده

در ادامه خالد رئیسی بر اهمیت آموزش و انتقال زبان تأکید کرد و افزود: زبان بلوچی بخشی از هویت مردم است. اگر این زبان در آموزش غیررسمی، خانواده‌ها و رسانه‌های محلی تقویت شود، می‌تواند نقش مهمی در تقویت همبستگی اجتماعی ایفا کند. از بین رفتن هر زبان، از بین رفتن بخشی از حافظه تاریخی و فرهنگی یک ملت است.

آینده فرهنگ و زبان بلوچ

در پایان گفتگو به آینده فرهنگ و زبان بلوچ، خالد رئیسی با اشاره به علاقه نسل جوان به موسیقی محلی، لباس‌های سنتی و حتی بازگشت به یادگیری زبان مادری گفت: من به آینده امیدوارم. وقتی جوانان بلوچ با افتخار لباس سنتی می‌پوشند و در فضای مجازی موسیقی محلی خود را منتشر می‌کنند، یعنی این فرهنگ زنده است. وظیفه‌ی ما این است که زمینه‌های بروز و معرفی این فرهنگ را فراهم کنیم.

در همین زمینه، خالد رئیسی نیز خاطرنشان کرد: آینده فرهنگ بلوچ بستگی به میزان توجه نهادهای فرهنگی، رسانه‌ها و دانشگاه‌ها دارد. اگر این توجه جدی باشد، فرهنگ بلوچ نه تنها حفظ می‌شود، بلکه می‌تواند به موتور توسعه فرهنگی و حتی اقتصادی استان تبدیل گردد.

انتهای خبر/

  • منبع خبر : آوای مکران